مهم ترین خواص زعفران و البته عوارض سوء مصرف آن
خواص زعفران به خصوص در درمان بیماری‌ها به اندازه ای است که لقب ادویه طلایی نرا به آن داده اند.
نکته جالب اینجاست که خواص زعفران برای سلامت بدن، درمان و زیبایی هم باعث شده تا پای این ادویه طلایی به صنعت تولید مواد بهداشتی و زیبایی باز شده است.
تمام آنچه باید در مورد خواص و فواید زعفران بدانید
زعفران، ادویه طلایی با تاریخچه 3هزار ساله دارویی و خواص متعددی است. زعفران از زمان های بسیار قدیم در مقاصد دارویی و آشپزی استفاده میشود و با تحقیقات علمی این مزایا نیز به اثبات رسیده است.
خواص طلای سرخ ایران زمین برای درمان و زیبایی به قدری است که لقب طلای سرخ را برازنده ی آن کرده است، خواصی که در کتب مختلف طب سنتی بارها به ان اشاره شده است.
انواع زعفران و تشخیص زعفران اصل و خالص
برای اطمینان از خرید زعفران اصل، از خرید زعفران های پودر شده، صرفه نظر کنید. معمولا زعفران های آسیاب شده به دلیبه دلیل تریب شدن با گلرنگ، دارای رنگ و عطر کمتری نسبت به گل اصلی زعفران هستند.
به همین دلیل قیمت کمتری دارند و مشتری بیشتری مایل به خرید این نوع زعفران میباشد. به طور کلی، زعفران “دخترپیچ”، بهترین نوع زعفران است.
در این زعفران صددرصد طبیعی، سر ریشه دست نخورده می‌ماند و مانند نخ قرمزی است که پایین آن سفید و نیمه بالای آن قرمز میباشد.
برای پودر کردن زعفران نباید از آسیاب استفاده کرد چرا که موجب هدر رفتن مقداری از آن میشود. برای پودر کردن از زعفران کوب های دستی استفاده نمایید.
بهبود خلق و خو
زعفران به دلیل ترکیبات فعالش که اثرات زیادی در سیستم غدد درون ریز ما دارد، بسیار شناخته شده است.
یکی از خواص زعفران این ادویه اعجاب برانگیز، تحریک ترشح هورمون های خاصی که باعث خوشحالی ما میشود باعث بهبود روحیه کلی ما خواهد شد.
عملکرد سالم اعصاب
عملکردهای سالم عصبی توسط بدن شما بسیار مورد نیاز است. اگر عملکرد عصبی سالم داشته باشید، از بسیاری از بیماری های ناشی از عملکرد ضعیف سیستم عصبی مانند مشکلات کنترل مثانه، از بین رفتن عملکرد عضلات و غیره جلوگیری میشود.
مصرف زعفران باعث بهبود سلامت عصبی شما میشود. دلیل این امر این است که این ادویه حاوی مقادیر زیادی ویتامین B،به خصوص ویتامین B6 است. ویتامین B6 به سیستم عصبی ما کمک میکند تا عملکرد یکنواختی داشته باشد. بنابراین، احتمال ابتلا به بیماری هایی که ناشی از عملکرد ضعیف عصبی هستند، کاهش می‌یابد.
زعفران
بهبود گردش خون
اگر می‌خواهید سلامت متابولیسم خود را حفظ نموده یا بهبود ببخشید، مصرف زعفران ایده خوبی خواهد بود. زعفران برای بهبود گردش خون در بدن بسیار ضروری است. بنابراین، باعث افزایش سوخت و ساز بدن و درمان اختلالات کلیه، مثانه و کبد میشود.
ارتقای عملکرد سلول
زعفران حاوی مواد مغذی زیادی است که بر روی عملکردهای مختلف از جمله عملکرد سلول شما تأثیر مثبتی خواهد گذاشت. مواد مغذی مانند پتاسیم و منیزیم برای تحریک رشد سلول و ترمیم آسیب های اطراف بافت‌ها بسیار مفید هستند.
بنابراین جای تعجب ندارد که زعفران برای ترمیم عملکرد سلولی بدن شما واقعاً مفید است.
بهبود دستگاه گوارش
به عنوان یک منبع گیاهی، جای تعجب نیست که زعفران برای بهبود و حفظ سلامت دستگاه گوارش بسیار مفید باشد. به طور خاص، زعفران به دلیل وجود ترکیبات مختلفی که به عنوان ضد اختلال عمل میکند.
برای دستگاه گوارش و تحریک هضم بسیار مناسب خواهد بود.
درمان سرما خوردگی
زعفران طبیعتی گرم دارد بنابراین میتوان برای درمان سرماخوردگی از آن استفاده نمود.
مناسب برای سلامت جنسی
اگر می‌خواهید سلامت جنسی خود را حفظ کنید، درصورتی که به طور مرتب شروع به مصرف زعفران کنید، تاثیر بسیار خوبی خواهد داشت.
زعفران منبع گیاهی است که از مدت‌ها قبل برای معالجه مشکلات جنسی مختلف مورد استفاده قرار می‌گرفت. اعتقاد بر این است که برای مردان، زعفران منبع خوبی برای بهبود و تقویت باروری است.
در همین حال، در صورتی که اخیراً به سندرم پیش از قاعدگی و اسپاسم قاعدگی مبتلا هستید، مصرف زعفران بسیار مناسب است.
تقویت کننده عالی برای تقویت پوست
گذشته از خواص زعفران برای بهبود سلامت کلی پوست، در واقع یک ماده تقویت کننده عالی برای پوست شما نیز است. اگر می‌خواهید به دور از جوش های سرسیاه و منافذ پوست مسدود شده باشید.
اجزای آنتی اکسیدانی موجود در زعفران، این گزینه را بسیار مناسب میکند. در صورتی که از قبل دارای جوش های سرسیاه بوده یا منافذ مسدود شده بوده اید.
استفاده از زعفران به عنوان ماسک صورت میتواند یک لایه بردار عالی برای مقابله با آن باشد. زعفران همچنین رادیکال های آزاد را از بین می‌برد و گردش خون در اطراف صورت شما را بهبود می‌بخشد که البته این امر باعث میشود صورت شما نسبت به گذشته محکم تر به نظر برسد.
تقویت استحکام استخوان
به نظر میرسد که زعفران برای بهبود قدرت استخوان در بدن نیز بسیار مفید خواهد بود. بسیاری از مطالعات تحقیقاتی نشان داده اند که زعفران حاوی برخی ترکیبات معدنی و آلی است که برای بهینه سازی مصرف غذایی به خصوص دریافت کلسیم، ضروری است.
درمان مشکلات دستگاه گوارش
یکی دیگر از مزایای سلامتی مصرف زعفران این است که شما یک دستگاه گوارش سالم داشته باشید. این امر به این دلیل است که زعفران دارای اثرات شناخته شده ای برای جلوگیری از بسیاری از مشکلات مرتبط با دستگاه گوارش است.
بهبود افسردگی
مطالعات ثابت کرده است که زعفران اثر ضد افسردگی را به بدن می‌بخشد. این اثر ضد افسردگی زعفران توسط ترکیبات فعال مانند کروسین و کائمپرفرول تأمین میشود.
بهبود حافظه
توسط برخی مطالعات ثابت شده است که زعفران میتواند حافظه به ویژه حافظه بلند مدت را بهبود بخشد و به فرآیند یادگیری کمک کند.
محتوای کروسین و کروستین زعفران میتواند تشکیل سلول های مغزی را بهبود بخشد و از آسیب دیدن آن جلوگیری کند.
جلوگیری از آلزایمر
آلزایمر نشانه زوال عقل است و نوعی بیماری است که در طی دوران سالمندی، بیمار حافظه خود را از دست میدهد.
طبق مطالعه ای که در سال 2009، گزارش شده است، زعفران میتواند از مغز در مقابل از دست دادن حافظه و جلوگیری از آلزایمر و زوال عقل کمک کند.
حفظ بینایی سالم
محتویات کروسین موجود در زعفران میتواند به طور قابل توجهی جریان خون در شبکیه و قرنیه را افزایش داده و باعث بهبود عملکرد شبکیه چشم ها شود.
زعفران برای درمان رتینوپاتی ایسکمیک و دژنراسیون ماکولا در سالمندان نیز مفید است.
کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی
آنتی اکسیدان موجود در زعفران با بهبود سلامت قلب و عروق میتواند خطر بیماری قلبی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
شیری که پنجاه میلی گرم زعفران به آن اضافه شده و دو بار در روز مصرف میشود، میتواند در کاهش اکسیداسیون لیپوپروتئین که در شریان‌ها تشکیل شده است.
به میزان قابل توجهی کاهش یابد. مطابق مطالعه ای در سال 1998، این روش درمانی برای بیماران مبتلا به بیماری عروق کرونر (CAD) مناسب خواهد بود.
کاهش فشار خون
مزایای سلامتی زعفران مطابق مطالعه ای در سال 2003 گزارش شده است که ترکیبات فعال زعفران می‌توانند به تنظیم فشار خون طبیعی و کاهش فشار خون بیمار کمک کنند.
پتاسیم موجود در زعفران در مدیریت فشار خون در رگ های خونی و جریان خون سیستمیک نیز مؤثر است.
مبارزه با التهاب
خواص زعفران به دلیل دارا بودن آنتی اکسیدانهای موجود برای مبارزه با التهاب بهترین انتخاب است. زعفران حاوی فلاونوئیدها، تانن ها، آنتوسیانین ها، آلکالوئیدها و ساپونین‌ها است که می‌توانند به عنوان آنتی اکسیدان، باعث کاهش التهاب موجود در بدن میشوند.
عامل سقط جنین و یا برطرف کننده زایمان سخت
یکی دیگر از خواص زعفران این است که مصرف زعفران در زمان بارداری، شخص را برای زایمان آسان آماده میکند.
اما مصرف زعفران در سه ماه اول امدام های جنین در حال تشکیل است موجب آسیب رسیدن به جنین میشود.
زیرا باعث افزایش هورمون پروستاگلاندین در رحم شده و اثر تحریکی مستقیم روی عضلات صاف رحم دارد. بنابراین احتمال سقط جنین را افزایش میدهد.
مصرف متعادل زعفران در دوران بد از سه ماهگی مفید است و مادر را برای زایمان آسان آماده میکند. زعفران باعث خاصیت ارتجاعی در نسوج رحم میشود و زایمان را راحتتر میکند.
تاثیر زعفران مصرف شده در این دوران، چند ساعت قبل از زایمان با شروع شدن درد و با دریافت عصبی گیرنده های درد و تولید هورمون پروستا گلاندین نشان داده میشود.
هورمون پروستا گلاندین درهنگام وضع حمل باعث انقباض ماهیچه های دیواره رحم میشوند و اثرتحریکی مستقیم روی عضلات صاف رحم و شل کنندگی سرویکس دارد.
به همین دلیل مصرف متعادل زعفران در بارداری ، میزان پروستا گلاندین در رحم در زمان تولد نوزاد افزایش پیدا میکند و زایمان سخت را راحت تر میکند.
بهبود کیفیت خواب
ترکیب شیر و زعفران قبل از خواب میتواند کیفیت خواب را بهبود بخشد. زعفران حاوی منیزیم است که میتواند با آرام کردن اعصاب، خواب آلودگی را تقویت کند. در داروهای آرام بخش، زعفران دارای خاصیت آرام بخش برای بدن عمل میکند.
درمان زخم معده
اثر ضد گاستریک در زعفران میتواند به طور قابل توجهی بیماری زخم معده را درمان کند.پ
گزارش شده است که زعفران، معده را در برابر آسیب مخاط معده ایجاد شده توسط برخی از مواد به نام ایندومتاسین و عامل نکروز کننده، محافظت میکند و همچنین از تولید بیش از حد اسید معده که میتواند به دیواره معده آسیب برساند، جلوگیری میکند.
بهبود زخم و سوختگی
با استفاده موضعی از زعفران، میتوان از خواص زغفران برای درمان و التیام بخشیدن به زخم و سوختگی‌ها کمک گرفت.
جلوگیری از ابتلا به پارکینسون
براساس مطالعه ای در سال 2005،کروستین یک ماده فعال موجود در زعفران است که میتواند به جلوگیری از پارکینسونیزم یا بیماری پارکینسون، کمک کند. این بیماری میتواند توانایی صحبت کردن و حرکت را کاهش دهد.
جلوگیری از بروز سرطان
بر اساس برخی از تحقیقات، گزارش شده است که یکی از خواص زعفران پیشگیری از سرطان میباشد.
آنتی اکسیدان و مواد مؤثر زعفران، اثر رادیکال های آزاد در بدن را مسدود کرده و جهش DNA را که منجر به رشد بیش از حد سلول‌ها میشود، مهار میکند.
مهار رشد تومور
تومور نوعی اختلال است که باعث رشد غیر طبیعی سلول میشود اما متفاوت از سرطان است، تومور به بافت دیگر بدن گسترش نمی یابد.
زعفران به علت ماده مؤثر موجود در آن خواص ضد توموری دارد که با کاهش خطر تومور، رشد سلول های تومور را در بدن مهار کند.
جلوگیری از دیابت
عصاره زعفران پانکراس را از آسیب محافظت میکند و موجب بهبود حساسیت به انسولین در بدن میشود.
با افزایش سطح انسولین و تقویت حساسیت به انسولین، زعفران یکی از بهترین ادویه‌ها برای جلوگیری از دیابت است.
درمان ورم
ورم یا ادم یک اصطلاح پزشکی برای تورم بدن است که در اثر تجمع آب در زیر پوست ایجاد میشود. از زعفران میتوان برای درمان ورم استفاده کرد.
درمان آکنه
آکنه به عنوان یک عامل آزار دهنده در زیبایی پوست، بر اثر عوامل مختلفی ایجاد میشود. آکنه در اثر عفونت لایه زیرین پوست و انسداد منافذ رخ میدهد.
فقط با استفاده از زعفران میتوان آکنه را درمان کرد. زعفران را با عسل مخلوط کنید، چند دقیقه روی پوست مالیده و سپس صورت را با آب ولرم بشویید.
زعفران
روشن کردن پوست
زعفران نه تنها باعث درمان آکنه می شود، بلکه حاوی آنتی اکسیدان زیادی است که منجر به روشن کردن و رفع لکه های پوست میشود. مقداری زعفران را با شیر مخلوط کرده و آنرا به صورت خود بمالید. بعد از چند دقیقه آن را با آب بشویید.
از بین بردن جای جوش
با تهیه ماسک زعفران میتوان جای جوش را رفع نمود. کافی است یک قاشق چای خوری زعفران را با یک قاشق غذاخوری ماست و یا خامه ترش به همراه یک قاشق چای خوری عسل ترکیب کرده و روی پوست صورت و گردن خد بمالید.
پس از نیم ساعت، پوست خود را با آب ولرم شستشو دهید.
کاهش اثر الکل
طب هندی از دیرباز از خواص زعفران استفاده کرده تا تأثیر الکل مانند استفراغ، ضعف، سرگیجه، سردرد و سایر موارد را کاهش دهد.
زعفران حاوی بسیاری از ترکیبات فعال است که اثر جانبی الکل را کاهش داده و شخص از اعتیاد به الکل خلاص میشود.
درمان سردرد
زعفران حاوی منیزیم است که میتواند عصب را آرام کند و باعث کاهش ضربان مغز میشود. فقط کافی است زعفران را با شیر بنوشید تا هنگام احساس سردرد، این اثر مفید را دریافت کنید.
بهبود ام اس
کروسین موجود در زعفران از سلول های مغزی در ام اس، محافظت میکند. این ماده در واقع از آسیب دیدن سلول های تولید کننده غلاف میلین در مغز، جلوگیری می‌نماید.
میلین لایه ای است که مانند یک عایق محافظ در اطراف نورون‌ها (سلول های مغزی) عمل میکند. بر اساس مطالعات محققان،کروسین در زعفران، تورم و فشار سلولی را که منجر به از بین رفتن عایق و تصلب شرائین در مغز میشود را تا اندازه بسیاری کاهش میدهد.
درمان آسم و سرفه
زعفران بیشتر به عنوان محافظ دستگاه تنفسی شناخته میشود. ماده مؤثر فعال زعفران مانند کروسین و کائمپرفرول میتواند حمله آسم و همچنین سرفه را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
درمان بزرگ شدن کبد
بزرگ شدن کبد به عنوان علامتی از بیماری مانند مالاریا، تب دنگی و بیماری های دیگر ناشی از عفونت میکروارگانیسم اتفاق می‌افتد. زعفران حاوی خواص ضد التهابی است که میتواند کبد بزرگ شده را درمان کرده و عملکرد کبد را در سم زدایی بدن از سموم مضر حفظ کند.
تسکین ناراحتی معده
اگر قبلاً درد معده ناشی از غذا یا استرس را تجربه کرده اید، مخلوط شیر و زعفران را مصرف کنید، چرا که باعث کاهش چشمگیر احساس بیماری مانند تهوع و استفراغ میشود.
کاهش عفونت ادراری
فواید زعفران برای کاهش عفونت های ادراری نیز بسیار مهم است. مواد فعال زعفران میتواند خون را تمیز کرده و به مقابله با عفونت های مجاری ادراری کمک کند، همچنین از ساخت سنگ مثانه نیز جلوگیری میکند.
درمان بی نظمی قاعدگی
برخی از زنان با مشکل بی نظمی در عادت ماهانه مواجه هستند، زعفران میتواند یک راه حل مناسبی برای این مشکل است. در طب سنتی هند از زعفران برای درمان بی نظمی و گرفتگی قاعدگی استفاده میشود.
کاهش علائم آرتروز
خواص ضد التهابی زعفران در کاهش خطر و علائم آرتروز مفید است. آرتروز شرایطی است که در اثر بیماری خود ایمنی ایجاد میشود. افرادی که از ورم مفاصل رنج می‌برند معمولاً در مفاصل خود درد شدید دارند. مصرف منظم زعفران در واقع میتواند به کاهش درد مفاصل کمک کند.
کاهش کلسترول
با بررسی های اثبات شده در مطالعه ای، از زعفران میتوان برای کاهش سطح کلسترول استفاده کرد. کلسترول بد در بدن،چندین مشکل جدی مانند بیماری قلبی و دیابت ایجاد میکند که به عنوان عامل مرگ و میر بالا در جهان محسوب میشود.
بهبود عملکرد ریه
ریه ارگان اصلی دستگاه تنفسی انسان است و زعفران تأثیر بالقوه ای در محافظت از سلول های ریه و بافت آن از چندین عفونت و بیماری دیگر مانند برونشیت دارد. از زعفران در تنگی نفس نیز استفاده میشود.
ترمیم سلول های بدن
زعفران حاوی پروتئین بالایی است که میتواند سلولهای آسیب دیده را ترمیم کند. پروتئین مواد مغذی اصلی است که به عنوان ساختمان تقریباً تمامی اندام و بافت های بدن انسان شناخته میشود.
پیشگیری از کم خونی
آهن یک ماده معدنی مهم برای حفظ عملکرد سالم و طبیعی سلول های قرمز خون است. کمبود آهن می تواند باعث اختلالی به نام کم خونی شود که منجر به ضعف بدن، خستگی، سردرد و غیره میشود. زعفران مقداری آهن را برای بدن فراهم میکند که میتواند بدن را از ابتلا به کم خونی حفظ کند.
جلوگیری از ریزش مو
زعفران میتواند با تحریک رشد مو ، از ریزش مو جلوگیری کند. افرادی که مشکل طاسی دارند می‌توانند از زعفران برای تقویت رشد مو استفاده کنند. فقط کافی است از زعفران و روغن کرچک ترکیبی درست کرده و سپس آن را حدود 20 دقیقه در محل طاسی بمالید. بعد از 20 دقیقه میتوان آن را با آب شستشو داد.
تسکین تب
طب سنتی هند برای درمان تب از زعفران به عنوان داروی گیاهی استفاده میکند. خواص ضد التهابی زعفران التهاب را کاهش میدهد. همچنین وقتی که فردی تب شدید دارد، دما را کاهش میدهد.
تسکین درد دندان
برخی از مردم، مراجعه به دندانپزشکی مسئله ای آزار دهنده و ترسناک می‌دانند. میتوان از زعفران به عنوان جایگزین برای درمان درد دندان استفاده کرد.
ماده مؤثر زعفران درد را کاهش داده و عصب موجود در لثه را آرام میکند. مقداری زعفران را با شیر بنوشید و یا خمیر زعفران را به ناحیه ای که درد آن در حفره دهان قرار دارد، گذاشته و سپس آن را بشویید.
خواص زعفران برای خانمها
علت عوارض پیش از قاعدگی و علایم افسردگی، به دلیل تغییرات فعالیت سروتونین است. زعفران روی سروتونین در مغز و نحوه فعالیت آن تاثیر دارد.
سروتونین به عنوان یک ماده شیمیایی نوعی انتقال دهنده عصبی است که نقش مهمی در خواب، تعدیل حالت و رفتار، اشتها و… دارد. اتصال سروتونین به برخی سلول های تحریک کننده، علایم افسردگی را بروز میدهد.
همچنین شرایط بیولوژیک و عوامل خاصی مانند زایمان، هورمون های ژنتیک، بارداری و یائسگی در افسردگی موثر هستند.
زعفران
طرز تهیه دمنوش زعفران
دمنوش زعفران یکی از فرآورده های پرکاربرد و موثر زعفران در درمان طبیعی بسیاری از بیماری هاست. آنچه در پی می‌آید علاوه بر روش تهیه این دمنوش به خواص و. فواید آن نیز اشاره شده است.
مواد لازم :
- زعفران 1/4 قاشق مرباخوری به ازای هر نفر
- عسل یک قاشق غذاخوری
طرز تهیه:اگر به چای سیاه خود کمی زعفران اضافه کنید باعث خوش طمع تر شدن و رنگ زیباتر چای می‌شوید.
اما برای تهیه دمنوش زعفران،مواد لازم را در قوری ریخته و مقداری آب جوش بر روی آن بریزید، سپس با یکدیگر مخلوط نمایید، پس از حل شدن زعفران و عسل و آب، مقدار آب جوش بیشتری به قوری اضافه کنید.
به مدت 20 دقیقه بر روی حرارت غیر مستقیم قرار دهید تا دم بکشد. به جای عسل از شکر و نبات نیز میتوان استفاده کرد.
همچنین برای تهیه یک دمنوش متفاوت میتوان 2 قاشق غذاخوری گلاب نیز به آن اضافه کنید تا یک دمنوش صد درصد آرامش بخش تهیه شود.
خواص دمنوش زعفران :
- اشتها آور و بهبود عملکرد دستگاه گوارش
- خاصیت ضد اضطراب و ضد افسردگی
- رفع نفخ معده و کمک به هضم غذا
- خون سازی
- تسهیل گردش خون و کاهش فشار خون
- خاصیت ادرارآور و پاکسازی کلیه و مثانه
- ضدسرطان
عوارض زعفران
تاکنون مواردی پس از مصرف زعفران به عنوان مکمل گزارش شده است. استفاده بیش از حد از زعفران میتواند باعث اضطراب، خواب آلودگی، ناراحتی معده و حتی واکنش آلرژیک شود.
افرادی که از اختلال دوقطبی رنج می‌برند، باید از مصرف زعفران خودداری کنند زیرا این امر میتواند نوسان خلقی را در مادر باردار و شیرده را تقویت کند.
زعفران همچنین ممکن است با برخی از داروها مانند وارفارین یا داروهای فشار خون تداخل داشته باشد. قبل از شروع استفاده از زعفران با پزشک خود مشورت کنید.
از مهم ترین عوارض مصرف زیاد زعفران عبارتند از :
- کاهش ضربان قلب
- سردرد
- ضعف شدن حواس
- اسهال
- استفراغ
- سرگیجه
- بی حالی
- رنگ پریدگی
- سقط جنین
- علایم مسمومیت با زعفران
- خونریزی از بینی
- حالت تهوع
- اسهال خونی
- ادرار خونی
- خونریزی رحم
- کولیک روده
- سرگیجه
- زرد شدن پوست و مخاط بدن
- مصرف بیش از حد آن در دوران قاعدگی،برابر است با افزایش میزان اضطراب
